2021/06/15

W odróżnieniu od Amerykanów, których M1 Garand przekonał, że tylko karabin na nabój pełnej mocy ma sens jako indywidualna broń wojskowa, Rosjanie już w czasie trwania wojny uznali ją za nieudany eksperyment i postanowili przejść na naboje pośrednie.

Pierwszą seryjnie produkowaną i używaną wojskowo indywidualną długą bronią automatyczną nie był wcale amerykański M1 Garand, jak zwykło się uważać – ale wcześniejsze o dwie dekady francuski RSC Mle 1917 i rosyjski Awtomat Fiodorowa obr. 1916 g. O ile jednak Francuzi uznali karabin samopowtarzalny na lebelowski nabój 8 mm × 50R za porażkę i powrócili do zagadnienia takiej broni dopiero po roku 1945, to Sowieci wyciągnęli ze swoich doświadczeń wnioski zgoła przeciwne. Natychmiast uruchomili program rozwoju takich karabinów, kontynuowany przez cały okres międzywojenny.
Porażka w wojnie 1920 roku przekonała władze sowieckie, że Armia Czerwona wymaga głębokiej modernizacji technicznej, by mogła stawiać czoło armiom zachodnim czymś więcej niż tylko niezliczonymi hordami w nadziei na to, że wroga szapkami zakidajut. Częścią tego programu była seria konkursów na karabin nowej generacji, mający całkowicie zastąpić powtarzalny karabin Mosina, a nie tylko go uzupełnić, jak planowano jeszcze za cara. Stalin, największy entuzjasta przezbrojenia RKKA w broń samoczynnym, twierdził wręcz, że jeden czerwonoarmista z karabinem samopowtarzalnym lub automatycznym jest wart trzech z Mosinami. Dzięki takiej zamianie, siła ognia pododdziałów miała znacząco wzrosnąć, przy czym zdolność indywidualnej broni do strzelania seriami miała zwiększyć siłę ognia w szturmie i obronie przeciwszturmowej na krytycznym krótkim dystansie (do 100 m), podczas gdy na dalsze odległości używany miał być wyłącznie ogień pojedynczy. Sowiecki program karabinu przyszłości od początku zakładał wprowadzenie całej rodziny modeli indywidualnej broni samoczynnej, na którą składać się miały karabin samopowtarzalny, karabin automatyczny, ich wersje wyborowe, oraz odmiany karabinkowe wszystkich z nich (przy czym przewidywano – i ostatecznie wyprodukowano – nawet takie dziwolągi, jak automatyczny karabinek wyborowy ASKT-40). Warto zwrócić uwagę, że w odróżnieniu od klasyfikacji zachodniej słowa „snajper” czy „strzelec wyborowy” w nomenklaturze rosyjskiej oznaczają zupełnie co innego: frontowego żołnierza wyposażonego w karabin z celownikiem optycznym (co dziś na Zachodzie nazywamy „strzelcem precyzyjnym” – po angielsku Designated Marksman), a nie działającego w dwu- czy czteroosobowym autonomicznym taktycznie zespole „łowcę głów”, z zaawansowanym technicznie karabinem najwyższej klasy.

Jednym z uczestników prac tego programu od samego – jeszcze carskiego – początku był Fiodor Tokariew (1871–1968), członek grupy uzbrojeniowców skupionych wokół generała gwardii Władimira Fiodorowa. Władimir Grigoriewicz był człowiekiem niezwykłym, jak na warunki rosyjskie. Wywodzący się z arystokratycznego rodu blisko związanego z dworem cesarskim, sam był jednak zagorzałym zwolennikiem merytokracji, jako absolwent kilku zagranicznych uczelni technicznych, w tym prestiżowej paryskiej École Polytechnique, ukończonej z odznaczeniem. Od pochodzenia ważniejsze były dla niego umiejętności i kompetencja techniczna


Ilustracje: tokarev.com, Krzysztof Pawela, Regiment-Warszawa

IWA-25_Banner_ani_1000x1358_POL
IWA-25_Banner_ani_1000x1358_POL
COLT-niebieski DRUK_MOJA
sordin_1.3A4_3_black_27112020_4SHOOTER_MOJA
_okl_IV_Militaria [Strzal-Bushnell-Lunety-obserwacyjne_1-1]_Nov
COLT zielony_MOJA
_okl_II_KALIBER_GGG_v2
Militaria [Strzal-ASG-Infidels_1-3]_Nov20_MOJA
image description
Militaria [Strzal-Leatherman-Beauty_1-3]_Nov20_MOJA
Magazyn_Uzbrojenia_reklama doruk krzywe
Militaria [Strzal-Pentagon_1-3]_Nov20_MOJA
KALIBER_caldwell_first_tacticalv4
sordin_1.3A4_3_white-27112020_4SHOOTER_MOJA
SPC_Magpul_MOJA
SPC_strzal.pl_specshop_MOJA
_4SHOOTER_Tanfoglio-A4-062018- dobry qr
_BRATERSTWO_jak-uzyskac-bron
Jak legalnie uzyskać broń palną?
_Rekl INCORSA_Stribog-Schmeisser_akcept
Militaria [Strzal-Infidels-Mechanix_1-1]_Nov20_B
BBB_Militaria Olight_AS_297x403
BBB_Militaria ASG-Bren_.297x403
BBB_Militaria Mechanix_297x403
AAA_Militaria Gamo_297x403
AAA_SPC_magpul_297x403
BBB_4SHOOTER tanfoglio LIMITED CUSTOM EXTREME_297x403
AAA_Militaria Bushnell_297x403
AAA umieścić na stronie_SPC_holosun_297x403
AAA_KALIBER_SmithWesson MP&P15 Optic_297x403
AAA _KALIBER_Beretta APX reklama_strzal.pl_297x403
AA2A71~1
AAA _HUBERTUS_Hornady_1_297x403
Prenu2023_do slidera
COLT-niebieski DRUK_MOJA
sordin_1.3A4_3_black_27112020_4SHOOTER_MOJA
_okl_IV_Militaria [Strzal-Bushnell-Lunety-obserwacyjne_1-1]_Nov
COLT zielony_MOJA
_okl_II_KALIBER_GGG_v2
Militaria [Strzal-ASG-Infidels_1-3]_Nov20_MOJA
image description
Militaria [Strzal-Leatherman-Beauty_1-3]_Nov20_MOJA
Magazyn_Uzbrojenia_reklama doruk krzywe
Militaria [Strzal-Pentagon_1-3]_Nov20_MOJA
KALIBER_caldwell_first_tacticalv4
sordin_1.3A4_3_white-27112020_4SHOOTER_MOJA
SPC_Magpul_MOJA
SPC_strzal.pl_specshop_MOJA
_4SHOOTER_Tanfoglio-A4-062018- dobry qr
_BRATERSTWO_jak-uzyskac-bron
Jak legalnie uzyskać broń palną?
_Rekl INCORSA_Stribog-Schmeisser_akcept
Militaria [Strzal-Infidels-Mechanix_1-1]_Nov20_B
BBB_Militaria Olight_AS_297x403
BBB_Militaria ASG-Bren_.297x403
BBB_Militaria Mechanix_297x403
AAA_Militaria Gamo_297x403
AAA_SPC_magpul_297x403
BBB_4SHOOTER tanfoglio LIMITED CUSTOM EXTREME_297x403
AAA_Militaria Bushnell_297x403
AAA umieścić na stronie_SPC_holosun_297x403
AAA_KALIBER_SmithWesson MP&P15 Optic_297x403
AAA _KALIBER_Beretta APX reklama_strzal.pl_297x403
AA2A71~1
AAA _HUBERTUS_Hornady_1_297x403
Prenu2023_do slidera
previous arrow
next arrow
1.STRZAL.pl_2016.11_OKLADKA_LISTOPAD
2.STRZAL.pl_2016.12_OKLADKA_GRUDZIEN
3.STRZAL.pl_2017.01_OKLADKA_STYCZEN
4.STRZAL.pl_2017.02_OKLADKA_LUTY
5.STRZAL.pl_2017.03_OKLADKA_MARZEC
6.STRZAL.pl_2017.04_OKLADKA_KWIECIEN
7.STRZAL.pl_2017.05_OKLADKA_MAJ
8.STRZAL.pl_2017.06_OKLADKA_CZERWIEC
9.STRZAL.pl_2017.07-08_OKLADKA_LIPIEC-SIERPIEN
10.STRZAL.pl_2017.09_OKLADKA_WRZESIEN
11.STRZAL.pl_2017.10_OKLADKA_PAZDZIERNIK
12.STRZAL.pl_2017.11_OKLADKA_LISTOPAD
13.STRZAL.pl_2017.12_OKLADKA_GRUDZIEN
STRZAL.pl styczen 2018
STRZAL.pl luty 2018
STRZAL.pl marzec 2018
STRZALpl_2018-04
_N18 STRZAL.pl maj 2018
STRZAL.pl czerwiec 2018
STRZAL.pl lipiec-sierpien 2018
21.STRZAL.pl okladka
STRZAL.pl pazdziernik 2018
STRZAL.pl listopad 2018
24.STRZAL.pl grudzien 2018
25.STRZAL.pl styczen 2019
26.STRZAL.pl luty 2019
27.STRZAL.pl marzec 2019
28.STRZAL.pl kwiecien 2019
STRZAL.pl_maj_2019
30.STRZAL.pl okladka
31.STRZAL.pl lipiec-sierp 2019
32.STRZAL.pl wrzesien 2019
33.STRZAL.pl pazdziernik 2019
STRZAL.pl listopad 2019
35.STRZAL.pl grudzien 2019
36.STRZAL.pl styczen 2020
37.STRZAŁ.pl-luty-2020
39.STRZAL.pl kwiecien-maj 2020
STRZAL.pl_OKLADKA_2020.06_CZERWIEC
STRZAL.pl lipiec-sierpien 2020
Okladka I_2020 Specjal
42.STRZAL.pl wrzesień 2020
43.STRZAL.pl pazdziernik 2020
44.STRZAL.pl listopad 2020
45.STRZAL.pl grudzien 2020
46.STRZAL.pl styczen 2021
47.STRZAL.pl luty 2021
48.STRZAL.pl marzec 2021
49.STRZAL.pl kwiecien 2021
50.STRZAL.pl_maj 2021
51.STRZAL.pl czerwiec 2021
52_STRZAL.pl lipiec-sierp 2021
53.STRZAL.pl wrzesien 2021
S54(10.21) okladka
55.STRZAL.pl listopad 2021
56.STRZAL.pl grudzien 2021
NS2.STRZAŁ.pl grudzień 2021
Okladka I_01-02_2022
Okladka I_03_2022
S59_04.22_okladka
60.STRZAL.pl maj 2022
61.STRZAL.pl czerwiec 2022
62.STRZAL.pl lipiec-sierp 2022
Okladka I_09_2022
64.STRZAL.pl pazdziernik 2022
65.STRZAL.pl listopad 2022
STRZAL.pl grudzien 2022
67.STRZAL.pl stycz-luty 2023
68.STRZAL.pl marzec 2023
Okladka StrzaI_04_2023
Okladka StrzaI_05_2023
Okladka I_06_2023
72.STRZAL.pl lipiec-sierp 2023
Okladka I_09_2023
Okladka I_10_2023
75.STRZAL.pl listopad 2023
NS4.STRZAŁ.pl grudzień 2023
Okladka_12_2023
77.STRZAL.pl stycz-luty 2024
Okladka I_3_2024
Okladka I_04_2024
80.STRZAL.pl_maj 2024
previous arrow
next arrow