2022/05/11

Na 92. aukcji Hermann Historica, która odbędzie się 18 maja w Monachium, oferowany jest niezwykle rzadki – jeden z trzech znanych na świecie! – egzemplarz pistoletu Te-Tar kalibru 7,65 mm. Te-Tar stanowi wersję (poprzednika, a może następcy – diabli wiedzą, w każdym razie zmniejszoną i różną w szczegółach odmianę) innego znanego polskiego prototypowego pistoletu samopowtarzalnego, wywodzącego się z Anglii, z okresu II wojny światowej: Tarn kalibru 9 mm, także przypisywanego Teofilowi Tarnowskiemu (zarówno nazwy „Te-Tar”, jak „Tarn” wywodzą się od jego nazwiska).
O ile jednak Tarn był wielkości mniej więcej Visa i na nabój 9 mm Parabellum, to Te-Tar strzela znacznie sensowniej współgrającym z jego konstrukcją (zamek swobodny) nabojem 7,65 mm Browninga i jest wielkości mniej więcej FN 1910. Tarny nosiły numery od 100 do 109, a wygląda na to, że modele Te-Tar oznaczano znacznie niższymi numerami. Znane są dotąd trzy egzemplarze tej broni: wywodzący się z Ameryki N4 (zapewne „Numer 4”), znajdujący się w zbiorach Muzeum Wojska Polskiego N11 – i ten, który pojawił się teraz, czyli „monachijski” Te-Tar, wystawiony pod numerem 2732, z ceną wywoławczą wynoszącą 5000 euro.
Egzemplarz Te-Tara numer N11 – ten stanowiący eksponat Muzeum Wojska Polskiego – jak wynika z zapisu w karcie inwentarzowej, przybył do zbiorów na początku lat 60. wraz ze sporą partią eksponatów przekazanych przez londyński Instytut im. Generała Sikorskiego. Do zbiorów Instytutu z kolei trafił jako depozyt płk. dypl. Mieczysława Sulisławskiego, jednego z prominentnych członków Komisji Historycznej Sztabu Głównego w Londynie, współautora monumentalnego dzieła Polskie siły zbrojne w drugiej wojnie światowej. Jego deklaracja, że „wykonawcą broni był starszy ogniomistrz Teofil Tarnowski” stanowi jedyną w miarę pewną informację na temat tej broni.
Jest to pistolet samopowtarzalny z automatyką uruchamianą odrzutem zamka swobodnego i lufą stałą, zamocowaną na sztywno w szkielecie. Mechanizm spustowy pojedynczego działania z bezpiecznikiem nastawnym blokującym język spustowy i przerywaczem w kształcie odwróconej litery „T”. Mechanizm uderzeniowy jest typu kurkowego, z kurkiem wewnętrznym. Zamek składa się z oddzielnego trzonu zamkowego, zawierającego przerzutowa iglicę, i z płaszcza, połączonych przesuniętym przez jaskółczy ogon na wierzchu obu części klinem, na którego z kolei szczycie umieszczono stały celownik ze szczerbiną. Klin ten w pistoletach Tarn 9 mm był mocowany śrubą, ale w modelu kalibru 7,65 mm jest zaopatrzony jedynie w sprężynowy zaczep, co nie zapewnia powtarzalności umiejscowienia szczerbiny po złożeniu broni. Wyjęcie klina jest zaś niezbędne do jej rozłożenia, umożliwiając rozdzielenie obu części zamka i odłączenie ich od szkieletu z lufą.

Tekst: Leszek Erenfeicht
Zdjęcia: © Hermann Historica 2022

COLT-niebieski DRUK_MOJA
sordin_1.3A4_3_black_27112020_4SHOOTER_MOJA
_okl_IV_Militaria [Strzal-Bushnell-Lunety-obserwacyjne_1-1]_Nov
COLT zielony_MOJA
_okl_II_KALIBER_GGG_v2
Militaria [Strzal-ASG-Infidels_1-3]_Nov20_MOJA
image description
Militaria [Strzal-Leatherman-Beauty_1-3]_Nov20_MOJA
Magazyn_Uzbrojenia_reklama doruk krzywe
Militaria [Strzal-Pentagon_1-3]_Nov20_MOJA
KALIBER_caldwell_first_tacticalv4
sordin_1.3A4_3_white-27112020_4SHOOTER_MOJA
SPC_Magpul_MOJA
SPC_strzal.pl_specshop_MOJA
_4SHOOTER_Tanfoglio-A4-062018- dobry qr
_BRATERSTWO_jak-uzyskac-bron
Jak legalnie uzyskać broń palną?
_Rekl INCORSA_Stribog-Schmeisser_akcept
Militaria [Strzal-Infidels-Mechanix_1-1]_Nov20_B
BBB_Militaria Olight_AS_297x403
BBB_Militaria ASG-Bren_.297x403
BBB_Militaria Mechanix_297x403
AAA_Militaria Gamo_297x403
AAA_SPC_magpul_297x403
BBB_4SHOOTER tanfoglio LIMITED CUSTOM EXTREME_297x403
AAA_Militaria Bushnell_297x403
AAA umieścić na stronie_SPC_holosun_297x403
AAA_KALIBER_SmithWesson MP&P15 Optic_297x403
AAA _KALIBER_Beretta APX reklama_strzal.pl_297x403
AA2A71~1
AAA _HUBERTUS_Hornady_1_297x403
Prenu2023_do slidera
COLT-niebieski DRUK_MOJA
sordin_1.3A4_3_black_27112020_4SHOOTER_MOJA
_okl_IV_Militaria [Strzal-Bushnell-Lunety-obserwacyjne_1-1]_Nov
COLT zielony_MOJA
_okl_II_KALIBER_GGG_v2
Militaria [Strzal-ASG-Infidels_1-3]_Nov20_MOJA
image description
Militaria [Strzal-Leatherman-Beauty_1-3]_Nov20_MOJA
Magazyn_Uzbrojenia_reklama doruk krzywe
Militaria [Strzal-Pentagon_1-3]_Nov20_MOJA
KALIBER_caldwell_first_tacticalv4
sordin_1.3A4_3_white-27112020_4SHOOTER_MOJA
SPC_Magpul_MOJA
SPC_strzal.pl_specshop_MOJA
_4SHOOTER_Tanfoglio-A4-062018- dobry qr
_BRATERSTWO_jak-uzyskac-bron
Jak legalnie uzyskać broń palną?
_Rekl INCORSA_Stribog-Schmeisser_akcept
Militaria [Strzal-Infidels-Mechanix_1-1]_Nov20_B
BBB_Militaria Olight_AS_297x403
BBB_Militaria ASG-Bren_.297x403
BBB_Militaria Mechanix_297x403
AAA_Militaria Gamo_297x403
AAA_SPC_magpul_297x403
BBB_4SHOOTER tanfoglio LIMITED CUSTOM EXTREME_297x403
AAA_Militaria Bushnell_297x403
AAA umieścić na stronie_SPC_holosun_297x403
AAA_KALIBER_SmithWesson MP&P15 Optic_297x403
AAA _KALIBER_Beretta APX reklama_strzal.pl_297x403
AA2A71~1
AAA _HUBERTUS_Hornady_1_297x403
Prenu2023_do slidera
previous arrow
next arrow
1.STRZAL.pl_2016.11_OKLADKA_LISTOPAD
2.STRZAL.pl_2016.12_OKLADKA_GRUDZIEN
3.STRZAL.pl_2017.01_OKLADKA_STYCZEN
4.STRZAL.pl_2017.02_OKLADKA_LUTY
5.STRZAL.pl_2017.03_OKLADKA_MARZEC
6.STRZAL.pl_2017.04_OKLADKA_KWIECIEN
7.STRZAL.pl_2017.05_OKLADKA_MAJ
8.STRZAL.pl_2017.06_OKLADKA_CZERWIEC
9.STRZAL.pl_2017.07-08_OKLADKA_LIPIEC-SIERPIEN
10.STRZAL.pl_2017.09_OKLADKA_WRZESIEN
11.STRZAL.pl_2017.10_OKLADKA_PAZDZIERNIK
12.STRZAL.pl_2017.11_OKLADKA_LISTOPAD
13.STRZAL.pl_2017.12_OKLADKA_GRUDZIEN
STRZAL.pl styczen 2018
STRZAL.pl luty 2018
STRZAL.pl marzec 2018
STRZALpl_2018-04
_N18 STRZAL.pl maj 2018
STRZAL.pl czerwiec 2018
STRZAL.pl lipiec-sierpien 2018
21.STRZAL.pl okladka
STRZAL.pl pazdziernik 2018
STRZAL.pl listopad 2018
24.STRZAL.pl grudzien 2018
25.STRZAL.pl styczen 2019
26.STRZAL.pl luty 2019
27.STRZAL.pl marzec 2019
28.STRZAL.pl kwiecien 2019
STRZAL.pl_maj_2019
30.STRZAL.pl okladka
31.STRZAL.pl lipiec-sierp 2019
32.STRZAL.pl wrzesien 2019
33.STRZAL.pl pazdziernik 2019
STRZAL.pl listopad 2019
35.STRZAL.pl grudzien 2019
36.STRZAL.pl styczen 2020
37.STRZAŁ.pl-luty-2020
39.STRZAL.pl kwiecien-maj 2020
STRZAL.pl_OKLADKA_2020.06_CZERWIEC
STRZAL.pl lipiec-sierpien 2020
Okladka I_2020 Specjal
42.STRZAL.pl wrzesień 2020
43.STRZAL.pl pazdziernik 2020
44.STRZAL.pl listopad 2020
45.STRZAL.pl grudzien 2020
46.STRZAL.pl styczen 2021
47.STRZAL.pl luty 2021
48.STRZAL.pl marzec 2021
49.STRZAL.pl kwiecien 2021
50.STRZAL.pl_maj 2021
51.STRZAL.pl czerwiec 2021
52_STRZAL.pl lipiec-sierp 2021
53.STRZAL.pl wrzesien 2021
S54(10.21) okladka
55.STRZAL.pl listopad 2021
56.STRZAL.pl grudzien 2021
NS2.STRZAŁ.pl grudzień 2021
Okladka I_01-02_2022
Okladka I_03_2022
S59_04.22_okladka
60.STRZAL.pl maj 2022
61.STRZAL.pl czerwiec 2022
62.STRZAL.pl lipiec-sierp 2022
Okladka I_09_2022
64.STRZAL.pl pazdziernik 2022
65.STRZAL.pl listopad 2022
STRZAL.pl grudzien 2022
67.STRZAL.pl stycz-luty 2023
68.STRZAL.pl marzec 2023
Okladka StrzaI_04_2023
Okladka StrzaI_05_2023
Okladka I_06_2023
72.STRZAL.pl lipiec-sierp 2023
Okladka I_09_2023
Okladka I_10_2023
75.STRZAL.pl listopad 2023
NS4.STRZAŁ.pl grudzień 2023
previous arrow
next arrow