2022/09/11

O Wanadzie, blaszanym pistolecie P-83 z Radomia słyszał niemal każdy, kto interesuje się polską bronią palną, zwłaszcza krótką. Miał on jednak także wariant niemal nieznany, który mało kto widział – to 9 mm pistolet wytłumiony PT-83.

Pistolet ten powstał w II połowie lat 80., w ramach prowadzonego od poprzedniej dekady programu „Safloryt” – rozwoju broni wytłumionej na nabój 9 mm Makarowa. Inżynierowie Marian Gryszkiewicz i Janusz Chętkiewicz w jego ramach wytłumili P-64 i PM-63, konstruując tłumiki nakręcane na wylot lufy, ale w przypadku P-83 zdecydowano się na odmienne, bardziej ambitne rozwiązanie z tłumikiem integralnym, wzorowanym do pewnego stopnia na angielskim Welrodzie z okresu II wojny światowej. We wzorcowni radomskiego Łucznika wykonano kilka różniących się między sobą drobnymi szczegółami prototypów, oznaczonych dość niezgrabną nazwą „9 mm pistolet-tłumik wzór 1983 (PT-83)”.
Powtarzalny Welrod, jako pierwowzór dla nowoczesnego pistoletu wytłumionego bazowanego na pistolecie samopowtarzalnym, może nieco dziwić, ale bliższe spojrzenie na tę specyficzną konstrukcję sporo wyjaśnia. W odróżnieniu bowiem od radzieckiego samopowtarzalnego PB-8 (6P9) z zamkiem swobodnym, nasz PT-83 był tak jak Welrod pistoletem… powtarzalnym, z zamkiem ryglowanym! Tyle, że w angielskim pistolecie zamek był ślizgowo-obrotowy z ryglami typu karabinowego, a w PT-83 dwutaktowy, ślizgowy, zaś ryglowanie odbywało się za pomocą spustu. W pierwszej fazie ściągania spustu następowało uniesienie klina ryglowego i zaryglowanie zamka, trwające jedynie do chwili zwolnienia spustu – niezależnie od tego, czy strzał oddano, czy nie. Po strzale pistolet trzeba było ręcznie przeładować, gdyż w czasie strzału jego automatyka nie działała z uwagi na unieruchomienie zaryglowanego zamka. Wbrew opiniom „ekspertów” ulegających sensacyjnym wyobrażeniom, takie rozwiązanie nie miało na celu zapobieżenia pozostawieniu łuski na miejscu strzelania. W działaniach wojskowych sił specjalnych, dla których PT-83 był przeznaczony, fakt pozostawienia łuski nie ma żadnego znaczenia. Służby specjalne do swoich tajnych operacji likwidacyjnych miały cały wachlarz innych, znacznie bardziej egzotycznych broni sowieckiej proweniencji, włącznie z pistoletami na integralnie wytłumioną amunicję tłoczkową

Ilustracje: Autor

IWA-25_Banner_ani_1000x1358_POL
IWA-25_Banner_ani_1000x1358_POL
COLT-niebieski DRUK_MOJA
sordin_1.3A4_3_black_27112020_4SHOOTER_MOJA
_okl_IV_Militaria [Strzal-Bushnell-Lunety-obserwacyjne_1-1]_Nov
COLT zielony_MOJA
_okl_II_KALIBER_GGG_v2
Militaria [Strzal-ASG-Infidels_1-3]_Nov20_MOJA
image description
Militaria [Strzal-Leatherman-Beauty_1-3]_Nov20_MOJA
Magazyn_Uzbrojenia_reklama doruk krzywe
Militaria [Strzal-Pentagon_1-3]_Nov20_MOJA
KALIBER_caldwell_first_tacticalv4
sordin_1.3A4_3_white-27112020_4SHOOTER_MOJA
SPC_Magpul_MOJA
SPC_strzal.pl_specshop_MOJA
_4SHOOTER_Tanfoglio-A4-062018- dobry qr
_BRATERSTWO_jak-uzyskac-bron
Jak legalnie uzyskać broń palną?
_Rekl INCORSA_Stribog-Schmeisser_akcept
Militaria [Strzal-Infidels-Mechanix_1-1]_Nov20_B
BBB_Militaria Olight_AS_297x403
BBB_Militaria ASG-Bren_.297x403
BBB_Militaria Mechanix_297x403
AAA_Militaria Gamo_297x403
AAA_SPC_magpul_297x403
BBB_4SHOOTER tanfoglio LIMITED CUSTOM EXTREME_297x403
AAA_Militaria Bushnell_297x403
AAA umieścić na stronie_SPC_holosun_297x403
AAA_KALIBER_SmithWesson MP&P15 Optic_297x403
AAA _KALIBER_Beretta APX reklama_strzal.pl_297x403
AA2A71~1
AAA _HUBERTUS_Hornady_1_297x403
Prenu2023_do slidera
COLT-niebieski DRUK_MOJA
sordin_1.3A4_3_black_27112020_4SHOOTER_MOJA
_okl_IV_Militaria [Strzal-Bushnell-Lunety-obserwacyjne_1-1]_Nov
COLT zielony_MOJA
_okl_II_KALIBER_GGG_v2
Militaria [Strzal-ASG-Infidels_1-3]_Nov20_MOJA
image description
Militaria [Strzal-Leatherman-Beauty_1-3]_Nov20_MOJA
Magazyn_Uzbrojenia_reklama doruk krzywe
Militaria [Strzal-Pentagon_1-3]_Nov20_MOJA
KALIBER_caldwell_first_tacticalv4
sordin_1.3A4_3_white-27112020_4SHOOTER_MOJA
SPC_Magpul_MOJA
SPC_strzal.pl_specshop_MOJA
_4SHOOTER_Tanfoglio-A4-062018- dobry qr
_BRATERSTWO_jak-uzyskac-bron
Jak legalnie uzyskać broń palną?
_Rekl INCORSA_Stribog-Schmeisser_akcept
Militaria [Strzal-Infidels-Mechanix_1-1]_Nov20_B
BBB_Militaria Olight_AS_297x403
BBB_Militaria ASG-Bren_.297x403
BBB_Militaria Mechanix_297x403
AAA_Militaria Gamo_297x403
AAA_SPC_magpul_297x403
BBB_4SHOOTER tanfoglio LIMITED CUSTOM EXTREME_297x403
AAA_Militaria Bushnell_297x403
AAA umieścić na stronie_SPC_holosun_297x403
AAA_KALIBER_SmithWesson MP&P15 Optic_297x403
AAA _KALIBER_Beretta APX reklama_strzal.pl_297x403
AA2A71~1
AAA _HUBERTUS_Hornady_1_297x403
Prenu2023_do slidera
previous arrow
next arrow
1.STRZAL.pl_2016.11_OKLADKA_LISTOPAD
2.STRZAL.pl_2016.12_OKLADKA_GRUDZIEN
3.STRZAL.pl_2017.01_OKLADKA_STYCZEN
4.STRZAL.pl_2017.02_OKLADKA_LUTY
5.STRZAL.pl_2017.03_OKLADKA_MARZEC
6.STRZAL.pl_2017.04_OKLADKA_KWIECIEN
7.STRZAL.pl_2017.05_OKLADKA_MAJ
8.STRZAL.pl_2017.06_OKLADKA_CZERWIEC
9.STRZAL.pl_2017.07-08_OKLADKA_LIPIEC-SIERPIEN
10.STRZAL.pl_2017.09_OKLADKA_WRZESIEN
11.STRZAL.pl_2017.10_OKLADKA_PAZDZIERNIK
12.STRZAL.pl_2017.11_OKLADKA_LISTOPAD
13.STRZAL.pl_2017.12_OKLADKA_GRUDZIEN
STRZAL.pl styczen 2018
STRZAL.pl luty 2018
STRZAL.pl marzec 2018
STRZALpl_2018-04
_N18 STRZAL.pl maj 2018
STRZAL.pl czerwiec 2018
STRZAL.pl lipiec-sierpien 2018
21.STRZAL.pl okladka
STRZAL.pl pazdziernik 2018
STRZAL.pl listopad 2018
24.STRZAL.pl grudzien 2018
25.STRZAL.pl styczen 2019
26.STRZAL.pl luty 2019
27.STRZAL.pl marzec 2019
28.STRZAL.pl kwiecien 2019
STRZAL.pl_maj_2019
30.STRZAL.pl okladka
31.STRZAL.pl lipiec-sierp 2019
32.STRZAL.pl wrzesien 2019
33.STRZAL.pl pazdziernik 2019
STRZAL.pl listopad 2019
35.STRZAL.pl grudzien 2019
36.STRZAL.pl styczen 2020
37.STRZAŁ.pl-luty-2020
39.STRZAL.pl kwiecien-maj 2020
STRZAL.pl_OKLADKA_2020.06_CZERWIEC
STRZAL.pl lipiec-sierpien 2020
Okladka I_2020 Specjal
42.STRZAL.pl wrzesień 2020
43.STRZAL.pl pazdziernik 2020
44.STRZAL.pl listopad 2020
45.STRZAL.pl grudzien 2020
46.STRZAL.pl styczen 2021
47.STRZAL.pl luty 2021
48.STRZAL.pl marzec 2021
49.STRZAL.pl kwiecien 2021
50.STRZAL.pl_maj 2021
51.STRZAL.pl czerwiec 2021
52_STRZAL.pl lipiec-sierp 2021
53.STRZAL.pl wrzesien 2021
S54(10.21) okladka
55.STRZAL.pl listopad 2021
56.STRZAL.pl grudzien 2021
NS2.STRZAŁ.pl grudzień 2021
Okladka I_01-02_2022
Okladka I_03_2022
S59_04.22_okladka
60.STRZAL.pl maj 2022
61.STRZAL.pl czerwiec 2022
62.STRZAL.pl lipiec-sierp 2022
Okladka I_09_2022
64.STRZAL.pl pazdziernik 2022
65.STRZAL.pl listopad 2022
STRZAL.pl grudzien 2022
67.STRZAL.pl stycz-luty 2023
68.STRZAL.pl marzec 2023
Okladka StrzaI_04_2023
Okladka StrzaI_05_2023
Okladka I_06_2023
72.STRZAL.pl lipiec-sierp 2023
Okladka I_09_2023
Okladka I_10_2023
75.STRZAL.pl listopad 2023
NS4.STRZAŁ.pl grudzień 2023
Okladka_12_2023
77.STRZAL.pl stycz-luty 2024
Okladka I_3_2024
Okladka I_04_2024
80.STRZAL.pl_maj 2024
previous arrow
next arrow