2018/10/12

Pierwszy w Europie repetier z zamkiem ślizgowo-obrotowym przyjęty w końcu lat 60. XIX wieku wyprzedził swoją epokę i zapewnił szwajcarskiemu piechurowi fantastyczną siłę ognia – dlaczego mimo to kontynent nie poszedł w ślady Helwecji i karabin Vetterlego nie zrobił furory?

W drugiej połowie lat 40. XIX wieku przez Europę przetoczyła się fala rewolucji, powstań i niepokojów nazwana potem „wiosną ludów”. Nie ominęła ona Szwajcarii. Konfrontacja kantonów katolickich z protestanckimi zakończyła się zwycięstwem tych ostatnich, w wyniku czego w 1848 roku uchwalono wciąż obowiązującą konstytucję tworzącą państwo federacyjne o silnych władzach lokalnych, w którym suwerenem jest naród, wypowiadający się w drodze demokracji bezpośredniej – przez referenda.
Walki toczone w 1847 roku nie były reprezentatywne dla ówczesnych wojen, jednak Helweci – naród przez wieki bitny i biedny, do niedawna utrzymujący się z najemnej wojaczki, a więc znający wojnę od podszewki – bacznie obserwowali to, co się dzieje za granicą i korzystając z głębokich pokładów praktycznych doświadczeń, wyciągali słuszne wnioski. Wojna krymska potwierdziła przekonanie, które legło u podstaw podjętej trzy lata wcześniej decyzji o przyjęciu w armii szwajcarskiej karabinów z lufami bruzdowanymi – że broń gładkolufowa, choćby z nowoczesnym zapłonem kapiszonowym, jest już przeżytkiem. Początek lat 60. przyniósł wielką wojnę domową w Stanach Zjednoczonych, a wraz z nią obfitość przeróżnych strzelających wynalazków. Za najciekawsze z nich szwajcarscy obserwatorzy uznali – znów słusznie – karabin ładowany odtylcowo, broń powtarzalną, a przede wszystkim nabój scalony w łusce metalowej bocznego zapłonu. Bliższa geograficznie wojna Austrii i Prus przeciw Danii w 1864 roku potwierdziła przydatność broni ładowanej odtylcowo (konkretnie igłowego systemu Dreyse). Szwajcarzy chwilę pomyśleli i zabrali się szparko do roboty, przerabiając swoje stare karabiny kapiszonowe na system Milbank-Amsler (M1842/59/67), z kurkiem zewnętrznym i zamkiem obrotowym wokół osi poprzecznej, do ładowania odchylanym w górę do przodu. Czas był najwyższy, bowiem latem 1866 roku na broń odprzodową zapadł wyrok śmierci: napisały go pruskie iglicówki krwią austriackiej piechoty na polach Sadowy.
W czasie, gdy większość armii gorączkowo przezbrajała się w jakiekolwiek – byle odtylcowe – karabiny, w Bernie analiza doświadczeń wojny 1866 roku skłoniła Helwetów do przekonania, że kierunek i tempo rozwoju techniki wojskowej wymagają czegoś lepszego od przerobionej jednostrzałowej kapiszonówki (primo voto skałkówki). Bezpieczeństwo granic młodej Konfederacji Szwajcarskiej stało na pierwszym miejscu, a po raz pierwszy od stuleci pieniędzy było dość, gdyż trwająca od pokonania Napoleona przemiana narodu mleczarzy i kondotierów w kraj bankierów i giełdowych graczy przyniosła jej wręcz eksplozję bogactwa. Rewolucja przemysłowa sprawiła też, że w kraju powstało kilka zakładów przemysłowych wyposażonych aż nadto wystarczająco, by po raz pierwszy uwolnić się od dostaw zagranicznych i uzbroić armię Konfederacji w broń krajowej produkcji i rodzimej konstrukcji

COLT-niebieski DRUK_MOJA
sordin_1.3A4_3_black_27112020_4SHOOTER_MOJA
_okl_IV_Militaria [Strzal-Bushnell-Lunety-obserwacyjne_1-1]_Nov
COLT zielony_MOJA
_okl_II_KALIBER_GGG_v2
Militaria [Strzal-ASG-Infidels_1-3]_Nov20_MOJA
image description
Militaria [Strzal-Leatherman-Beauty_1-3]_Nov20_MOJA
Magazyn_Uzbrojenia_reklama doruk krzywe
Militaria [Strzal-Pentagon_1-3]_Nov20_MOJA
KALIBER_caldwell_first_tacticalv4
sordin_1.3A4_3_white-27112020_4SHOOTER_MOJA
SPC_Magpul_MOJA
SPC_strzal.pl_specshop_MOJA
_4SHOOTER_Tanfoglio-A4-062018- dobry qr
_BRATERSTWO_jak-uzyskac-bron
Jak legalnie uzyskać broń palną?
_Rekl INCORSA_Stribog-Schmeisser_akcept
Militaria [Strzal-Infidels-Mechanix_1-1]_Nov20_B
BBB_Militaria Olight_AS_297x403
BBB_Militaria ASG-Bren_.297x403
BBB_Militaria Mechanix_297x403
AAA_Militaria Gamo_297x403
AAA_SPC_magpul_297x403
BBB_4SHOOTER tanfoglio LIMITED CUSTOM EXTREME_297x403
AAA_Militaria Bushnell_297x403
AAA umieścić na stronie_SPC_holosun_297x403
AAA_KALIBER_SmithWesson MP&P15 Optic_297x403
AAA _KALIBER_Beretta APX reklama_strzal.pl_297x403
AA2A71~1
AAA _HUBERTUS_Hornady_1_297x403
Prenu2023_do slidera
COLT-niebieski DRUK_MOJA
sordin_1.3A4_3_black_27112020_4SHOOTER_MOJA
_okl_IV_Militaria [Strzal-Bushnell-Lunety-obserwacyjne_1-1]_Nov
COLT zielony_MOJA
_okl_II_KALIBER_GGG_v2
Militaria [Strzal-ASG-Infidels_1-3]_Nov20_MOJA
image description
Militaria [Strzal-Leatherman-Beauty_1-3]_Nov20_MOJA
Magazyn_Uzbrojenia_reklama doruk krzywe
Militaria [Strzal-Pentagon_1-3]_Nov20_MOJA
KALIBER_caldwell_first_tacticalv4
sordin_1.3A4_3_white-27112020_4SHOOTER_MOJA
SPC_Magpul_MOJA
SPC_strzal.pl_specshop_MOJA
_4SHOOTER_Tanfoglio-A4-062018- dobry qr
_BRATERSTWO_jak-uzyskac-bron
Jak legalnie uzyskać broń palną?
_Rekl INCORSA_Stribog-Schmeisser_akcept
Militaria [Strzal-Infidels-Mechanix_1-1]_Nov20_B
BBB_Militaria Olight_AS_297x403
BBB_Militaria ASG-Bren_.297x403
BBB_Militaria Mechanix_297x403
AAA_Militaria Gamo_297x403
AAA_SPC_magpul_297x403
BBB_4SHOOTER tanfoglio LIMITED CUSTOM EXTREME_297x403
AAA_Militaria Bushnell_297x403
AAA umieścić na stronie_SPC_holosun_297x403
AAA_KALIBER_SmithWesson MP&P15 Optic_297x403
AAA _KALIBER_Beretta APX reklama_strzal.pl_297x403
AA2A71~1
AAA _HUBERTUS_Hornady_1_297x403
Prenu2023_do slidera
previous arrow
next arrow
1.STRZAL.pl_2016.11_OKLADKA_LISTOPAD
2.STRZAL.pl_2016.12_OKLADKA_GRUDZIEN
3.STRZAL.pl_2017.01_OKLADKA_STYCZEN
4.STRZAL.pl_2017.02_OKLADKA_LUTY
5.STRZAL.pl_2017.03_OKLADKA_MARZEC
6.STRZAL.pl_2017.04_OKLADKA_KWIECIEN
7.STRZAL.pl_2017.05_OKLADKA_MAJ
8.STRZAL.pl_2017.06_OKLADKA_CZERWIEC
9.STRZAL.pl_2017.07-08_OKLADKA_LIPIEC-SIERPIEN
10.STRZAL.pl_2017.09_OKLADKA_WRZESIEN
11.STRZAL.pl_2017.10_OKLADKA_PAZDZIERNIK
12.STRZAL.pl_2017.11_OKLADKA_LISTOPAD
13.STRZAL.pl_2017.12_OKLADKA_GRUDZIEN
STRZAL.pl styczen 2018
STRZAL.pl luty 2018
STRZAL.pl marzec 2018
STRZALpl_2018-04
_N18 STRZAL.pl maj 2018
STRZAL.pl czerwiec 2018
STRZAL.pl lipiec-sierpien 2018
21.STRZAL.pl okladka
STRZAL.pl pazdziernik 2018
STRZAL.pl listopad 2018
24.STRZAL.pl grudzien 2018
25.STRZAL.pl styczen 2019
26.STRZAL.pl luty 2019
27.STRZAL.pl marzec 2019
28.STRZAL.pl kwiecien 2019
STRZAL.pl_maj_2019
30.STRZAL.pl okladka
31.STRZAL.pl lipiec-sierp 2019
32.STRZAL.pl wrzesien 2019
33.STRZAL.pl pazdziernik 2019
STRZAL.pl listopad 2019
35.STRZAL.pl grudzien 2019
36.STRZAL.pl styczen 2020
37.STRZAŁ.pl-luty-2020
39.STRZAL.pl kwiecien-maj 2020
STRZAL.pl_OKLADKA_2020.06_CZERWIEC
STRZAL.pl lipiec-sierpien 2020
Okladka I_2020 Specjal
42.STRZAL.pl wrzesień 2020
43.STRZAL.pl pazdziernik 2020
44.STRZAL.pl listopad 2020
45.STRZAL.pl grudzien 2020
46.STRZAL.pl styczen 2021
47.STRZAL.pl luty 2021
48.STRZAL.pl marzec 2021
49.STRZAL.pl kwiecien 2021
50.STRZAL.pl_maj 2021
51.STRZAL.pl czerwiec 2021
52_STRZAL.pl lipiec-sierp 2021
53.STRZAL.pl wrzesien 2021
S54(10.21) okladka
55.STRZAL.pl listopad 2021
56.STRZAL.pl grudzien 2021
NS2.STRZAŁ.pl grudzień 2021
Okladka I_01-02_2022
Okladka I_03_2022
S59_04.22_okladka
60.STRZAL.pl maj 2022
61.STRZAL.pl czerwiec 2022
62.STRZAL.pl lipiec-sierp 2022
Okladka I_09_2022
64.STRZAL.pl pazdziernik 2022
65.STRZAL.pl listopad 2022
STRZAL.pl grudzien 2022
67.STRZAL.pl stycz-luty 2023
68.STRZAL.pl marzec 2023
Okladka StrzaI_04_2023
Okladka StrzaI_05_2023
Okladka I_06_2023
72.STRZAL.pl lipiec-sierp 2023
Okladka I_09_2023
Okladka I_10_2023
75.STRZAL.pl listopad 2023
NS4.STRZAŁ.pl grudzień 2023
Okladka_12_2023
77.STRZAL.pl stycz-luty 2024
Okladka I_3_2024
Okladka I_04_2024
80.STRZAL.pl_maj 2024
previous arrow
next arrow